İşletmelerin performansında önemli etkileri olan birçok iç kaynak ve sektör unsurlarının yanı sıra makro ekonomik unsurlar da bulunmaktadır. İşletme olarak yeni bir girişim yapmadan ya da yeni bir ürün çıkarmadan önce makro ekonomik faktörlerin de dikkatli bir şekilde incelenmesi ve yorumlanması gerekir.
Spesifik bir konu ile alakalı dış makro ekonomik unsurları PES Analizi ile değerlendirmek, en yaygın kullanılan yöntemdir.
İçindekiler [Gizle]
PEST Analizi Nedir?
PEST 4 farklı kavramların baş harflerinden oluşmaktadır. Bunlar; politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik kelimeleridir. Sayılan bu 4 farklı dış faktör işletmenizin başarısı için çok önemlidir ve her yeni adımda yeniden değerlendirilmesi gerekir.
PEST analizini yapmanın amacı, 4 farklı dış faktörün uzun vadeli performans ve faaliyet etkilerini nasıl etkileyebileceğini belirlemektir. Bu sayede işletmenin, uzun vadede başarılı olması ve zararlardan minimum düzeyde etkilenmesi sağlanır. İç ve dış faktörlerin daha keskin bir şekilde tespit edilmesi için SWOT analizi ve Porter’ın 5 Güç Modeli ile birlikte kullanılmaktadır.
İşletmeler için PEST Analizi yapmak, olmazsa olmaz öneme sahiptir. Dış faktörler her işletmeyi olumlu veya olumsuz şekilde etkiler. Olası aksiyonların alınması için önemlidir. Hem dijitalin gelişmesi hem de dünyadaki değişken unsurların çok daha yaygın hale gelmesi, PEST analizi yapmayı mecburi hale getirmiştir.
İşletmeniz İçin Neden PEST Analizi Yapmalısınız?
İşletmelerin PEST Analizi yapması için tek motivasyonu başarılı olmaktır. İşletmelerin başarıya ulaşması için ihtiyaç duyduğu bazı önemli unsurlar bulunmaktadır. Bunlar;
- Önemli bir ihtiyacı karşılayan iyi bir ürün
- Tanımlanabilir marka
- Memnun müşteriler
- Kapsamlı bütçe
- Yatırımcılar
- Pazarlama planı
- Benzersiz satış pozisyonu
- Çok sayıda analiz
Mevcut işlerin takibi, maliyet hesaplamaları, pazarlama çalışmaları vb. çok sayıda iş yükü nedeniyle dış faktörler unutulabilir. Ama dış faktörleri önemsememek, işinizi en başından çıkmaza sokacak ve yüksek ihtimalle gelecekte beklenen etkilere hazırlıklı olmayışınızdan dolayı başarısızlıkla sonuçlanacaktır.
PEST Analizinde Dış Faktörler Nelerdir?
PEST analizinin içeriğini öğrenerek, konuya daha sağlıklı bir bakış açısı elde edebilirsiniz. 4 temel faktörü barındıran PEST analizi için faktörlerin detaylandırması aşağıda yer almaktadır;
- Politik: Hükümet tarafından yürürlüğe konulan yeni düzenlemeler, yasal gelişmeler ve regülasyonlar iş hayatını ve ticareti yakından ilgilendirir. Siyasi istikrar, ticaret düzenlemeleri, vergi yönergeleri, güvenlik ve istihdam için oluşturulan yasalar bu konunun ana başlıklarıdır.
- Ekonomik: İşletme için etkisi olacak ekonomik sorunlar yakında izlenmelidir. Enflasyon, ekonomik büyüme, faiz oranları, işsizlik oranları ve diğer faktörler, bu konunun ana başlıklarını oluşturuyor.
- Sosyal: Potansiyel müşterilerin demografisi, yaşam tarzı, eğitim durumu ve kültürel özellikler bu faktörün önemli göstergeleridir. Bu unsurlara dikkat eden firmalar, tüketici ihtiyaçlarını daha sağlıklı bir şekilde teşhis edebilir ve doğru stratejiler ve ürünler ile rekabet üstünlüğü sağlayabilir.
- Teknolojik: Teknolojik gelişmeleri yakından takip etmek önemlidir. Bu gelişmeler, işletmeyi olumlu da etkileyebilir olumsuz da etkileyebilir. Teknolojik gelişmeler, internet gücü ve devletin bu alanda yapmış olduğu yatırımlar önemli göstergelerdir.
PEST Analizi Neden Her İşletme İçin Önemlidir?
PEST analizi özellikle büyüme ile ilgili atılacak adımlarda yapılmaktadır. Yeni bir üretim hattı oluşturmak, yeni bir bölgede mağazalaşma, iş alanı değişiklikleri vb. atılımlarda PEST analizi kullanılmalıdır. İş genişletme çalışmaları için olmazsa olmaz analizlerden biridir
Politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik faktörleri iyi bir şekilde tahlil etmek, işletme sahiplerine ve yöneticilerine yapacakları iş hamlelerinde stratejik bir şekilde davranmak için yardımcı olur. Politik faktörler sadece seçim gibi konuları barındırmaz. Bunun yanı sıra, çalışan ücretlerini, vergileri ve çeşitli unsurları da içerisinde barındırır. Uluslararası ticaret yapan firmalar, iş yaptıkları veya yapmayı düşündüğü ülkelerdeki politik faktörleri net bir şekilde öğrenmek zorundadırlar. Aksi takdirde çok ciddi parasal kayıplar yaşamak işten bile olmaz.
PEST analizi sayesinde aşağıdaki bilgileri edinmiş olursunuz;
- Hangi dış faktörler işinizi etkiler.
- Ne sebeple işiniz bu faktörlerden etkileniyor.
- İşinize olan etkisi ne boyutta ve ne sürede olması bekleniyor.
PEST Analizi Nasıl Yapılır?
Analizi 4 temel kategori üzerinden gerçekleştirmeniz gerekir. Bu sayede hem daha sistemli hem de daha odaklanmış bir şekilde gerekli bilgileri toplayabilirsiniz. Aşağıda yer alan temel faktörler üzerinden sırası ile gidebilirsiniz.
- Politik
- Ekonomik
- Sosyal
- Teknolojik
Her faktör kategorisi kendine has bilgilere sahip olmakla birlikte bazı kesişen bilgiler de olacaktır. Örneğin; ekonomik faktörler ile politik istikrarsızlık birbiri ile aynı doğrultuda giden unsurlardır.
Öncelikle atacağınız adım ile ilgili küresel çapta başka firmaların adımları var ise, geçmiş çalışmalarını okuyun. Vaka analizlerini sistemli bir şekilde inceleyin. Sizler için önemli bir rehber olabilir ve birçok konuda sizlere ışık tutabilir.
Devamında 4 temel kategoride, gerekli bilgileri toplamaya başlayabilirsiniz. Bu bilgiler sizlerin PEST analizinizi oluşturacaktır.
Politik Bilgi Bulma
Görece analizin en basit aşamasıdır. Çünkü siyasi bilgilere ulaşmak diğer bölümlere göre daha basit ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilir.
Herhangi bir ülkeye yatırım yapmayı düşünüyorsanız, yapacağınız işe, mevcut iktidarın bakış açısını öğrenmeniz önemlidir. Bu sayede, iktidar politikalarının işinizi etkileyip etkilemeyeceğini öğrenmiş olursunuz. Sizinle aynı sektörde çalışan firmaların işleri iktidar politikalarından nasıl etkilenmiş? Buna benzer bilgiler edinmek sizin işinize çok önemli katkılar sunar.
İşletmeye etkileyebilecek tüm yasa ve yönetmelikler araştırılmalıdır. Bu konuda aşağıda yer alan bilgileri toplamak gerekir;
- Tarifeler
- İş kanunları
- Sağlık ve güvenlik
- Vergi politikaları
- Ticaret kontrolü ve regülasyonlar
- Tüketici
- Diğer siyasi bilgiler
Basit bir internet araması ile çok sayıda politik bilgiye ulaşmanız mümkün. Mümkünse devlet sitelerini kullanın. Bu sayede kesin ve doğru bilgiye ulaştığınızdan emin olursunuz. .gov ile biten siteler sizlere resmi kaynakları sunacaktır.
Ekonomik Bilgi Bulma
Ekonomik konularda bilgiler toplarken, politik konularla örtüşen bilgiler elde edebilirsiniz. Bu konuda bazı bilgiler kesişim gösterebilir. Örneğin; ekonomik istikrar ile siyasi istikrar çoğunlukla birbirini izleyen unsurlardır. Siyasi istikrar olmayı ekonomik istikrarsızlık oluşturabilir. Sonucunda işsizlik, enflasyon vb. sorunlar ortaya çıkar. Devamında tüketicilerin alım gücü azalır ve bu durumda işiniz etkilenebilir.
Dikkate almanız gereken belirli ekonomik konular aşağıdadır;
- Mevcut vergiler
- Faiz oranları
- Arz talep
- Durgunluklar
Siyasi bölümde, ekonomik bölümü destekleyecek önemli bilgileri zaten almış olmalısınız. Örneğin; ülkedeki faiz oranları ve vergiler gibi. Almadıysanız, ülkenin resmi sitelerinden bu bilgilere kolay bir şekilde erişebilirsiniz.
Örneğin yeni bir endüstriye gireceksiniz, son yıllarda o kategoride açılan firma sayısına ve başarılarına bakabilirsiniz.
İhracat hedefiniz var ise, ihracat yapacağınız ülkelerde ürününüzün menşeine göre nasıl bir gümrük tarifesi uygulandığını araştırın. Bazı ülkeler avantajlı olurken bazı ülkelerde yüksek gümrük vergisinden dolayı rekabetçi olamayacaksınız. Bu bilgi ile o ülkelere pazarlama faaliyeti gerçekleştirmez ve bir harcama yapmamış olursunuz.
Bazı ülkelerde Bitcoin gibi kripto paralar ile ödeme almak mümkün. Bu tarz yenilikleri bilmek, doğru pazarlama stratejileri oluşturmanıza fayda sağlayabilir.
Sosyal Bilgi Bulma
Sosyal bilgiye ulaşma konusu ilk iki konuya göre biraz daha zor ve ayrıntılı araştırma isteyen bir konudur. Politik ve ekonomik veriler halka açık ve kolay ulaşılabilen konulardır. Birçok resmi site üzerinden bu konulara ulaşabilirsiniz. Bununla birlikte politik ve ekonomik konular sosyal konuları da yakından ilgilendirir. Ekonomik açıdan zor durumda olan ve politik sorunlar yaşayan ülkelerde, tüketiciler tedirgin, para harcamaktan kaçınan bir tutum gösterirler. Dolayısı ile birbiri ile bağlantılı olan yönler bulunmaktadır.
Facebook’un Amerikada yaşadığı mahkeme kararları ve insanların uygulamayı kullanmaktan çekinmesi bu konuda iyi bir örnek olabilir. Facebook üzerinden satış yapan bir firma iseniz, bu gibi durumlar satışları etkileyecektir.
İnternet üzerinden sosyal bilgi almak için aşağıda yer alan kaynakları kullanabilirsiniz;
- Yerel çok okunan haber siteleri
- Forbes
- Yerel haber siteleri
- Tüketici Raporları
- TV
Güvendiğiniz kaynaklar üzerinden araştırma yapabilirsiniz. Tüketici davranışlarını ölçmek çok önemlidir. Sosyal bilgiler edinerek, tüketicilerin ihtiyaçlarını, nelere para harcadığını ve harcayabileceğini, onları harekete getiren ve motive eden unsurları tespit edebilirsiniz.
İlgili ülkelerde, benzer konularda, insanların sosyal medya paylaşımlarını inceleyebilirsiniz. O ülke vatandaşları hatta o eyalet veya şehirde yaşayan insanların işinize nasıl yaklaşacağını öğrenebilirsiniz.
Teknolojik Bilgi Bulma
PEST analizinin son aşaması ise, teknolojik bilgilere ulaşmaktır. Yeni gelen teknolojilerin, işinizi nasıl etkileyeceğini incelemeniz gerekir. Yeni gelişmeler, işinizi olumlu etkileyeceği gibi olumsuz da etkileyebilir.
Rakiplerinizin kullandığı teknolojiyi inceleyebilir, ürün ve hizmetlerini detaylı bir şekilde değerlendirebilirsiniz. Başkalarının kullandıkları size karşı rekabet avantajı oluşturabilir.
İşletmelerin teknolojik bilgilerine, Linkedin paylaşımlarını, raporlarını, kurumsal web sitelerini inceleyerek ulaşabilirsiniz.